Bệnh ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, rất dễ lây lan. Nhiều bệnh nhân bị ho khan dữ dội, thường xuyên, ho ngắn, sau đó là những lần hít vào với âm thanh như “thở khò khè”.
Trước khi vắc-xin ho gà được phát triển, ho gà được coi là một căn bệnh thời thơ ấu. Hiện nay, bệnh ho gà chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em chưa hoàn thành quá trình tiêm chủng do còn nhỏ, cũng như thanh thiếu niên và người lớn với khả năng miễn dịch yếu.
Tử vong liên quan đến ho gà rất hiếm nhưng xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh. Vì vậy, cần tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà cho phụ nữ có thai và những người sẽ tiếp xúc gần với em bé.
Triệu chứng của bệnh ho gà
Mất khoảng 7 đến 10 ngày để các dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện sau khi mắc bệnh ho gà, nhưng đôi khi có thể lâu hơn. Các triệu chứng đầu tiên thường nhẹ và tương tự như cảm lạnh thông thường:
- Đau bụng kinh
- Nghẹt mũi
- Mắt đỏ, chảy nước mắt
- Sốt
- Ho
Sau một hoặc hai tuần, các dấu hiệu và triệu chứng xấu đi. Chất nhầy đặc tích tụ trong đường thở, gây ra tình trạng ho không kiểm soát được. Ho nặng và kéo dài có thể:
- Kích hoạt nôn mửa
- Gây ra da đỏ hoặc hơi xanh
- Gây mệt mỏi cực độ
- Ho nặng và kết thúc bằng tiếng gáy rít vào hơi thở tiếp theo.
Đôi khi ho khan dai dẳng là dấu hiệu duy nhất của bệnh ho gà ở thanh thiếu niên hoặc người lớn. Trẻ sơ sinh có thể không ho gì cả. Nhưng họ có thể bị khó thở và thậm chí có thể ngừng thở tạm thời.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ
Bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu một cơn ho kéo dài khiến bạn hoặc con bạn:
- Nôn
- Da chuyển sang màu đỏ hoặc xanh lam
- Cẩm thấy khó thở hoặc ngừng thở rõ rệt
- Tiếng ho khi hít vào
Nguyên nhân gây bệnh ho gà
Bệnh ho gà do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, những giọt nhỏ chứa vi khuẩn sẽ được phun vào không khí và hít vào phổi của những người gần đó.
Vắc xin chủng ngừa ho gà mà bạn được tiêm khi còn nhỏ đã hết tác dụng. Điều này khiến hầu hết thanh thiếu niên và người lớn dễ bị bùng phát bệnh ho gà, số lượng người mắc phải ho gà đang ngày càng gia tăng.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi chưa được tiêm chủng hoặc tiêm không đủ các loại vắc xin được khuyến cáo có nguy cơ cao nhất bị các biến chứng nghiêm trọng và tử vong.
Biến chứng của bệnh ho gà
Thanh thiếu niên và người lớn thường khỏi bệnh ho gà mà không để lại di chứng. Nếu các biến chứng phát sinh, chúng thường là tác dụng phụ của một cơn ho dữ dội, chẳng hạn như:
- Xương sườn bầm tím hoặc nứt nẻ
- Thoát vị bụng
- Vỡ mạch máu ở da hoặc lòng trắng của mắt
Các biến chứng của bệnh ho gà có thể nghiêm trọng hơn ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là những trẻ dưới 6 tháng, và có thể bao gồm:
- Viêm phổi truyền nhiễm
- Thở chậm lại hoặc ngừng lại
- Mất nước hoặc sụt cân do khó ăn
- Co giật
- Tổn thương não
Vì trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ cao nhất bị các biến chứng do ho gà nên nhiều khả năng phải nhập viện. Ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng, các biến chứng do ho gà có thể đe dọa tính mạng.
Biện pháp phòng ngừa bệnh ho gà
Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh ho gà là tiêm vắc xin ho gà mà bác sĩ thường tiêm cùng với vắc xin phòng hai bệnh nghiêm trọng khác (bạch hầu và uốn ván). Các bác sĩ khuyên bạn nên bắt đầu tiêm phòng ngay từ khi còn sơ sinh.
Vắc xin được chia thành 5 liều và thường được tiêm cho trẻ vào các thời điểm sau:
- 2 tháng
- 4 tháng
- 6 tháng
- 15 đến 18 tháng
- 4 đến 6 tuổi
Tác dụng phụ của vắc xin: Tác dụng phụ của vắc-xin thường nhẹ và có thể bao gồm sốt, hoang tưởng, nhức đầu, mệt mỏi hoặc đau tại chỗ tiêm.
Tiêm phòng vắc xin phòng bệnh ho gà nhắc lại:
- Thanh thiếu niên: Vì khả năng miễn dịch từ vắc-xin ho gà có xu hướng suy yếu ở tuổi 11, các bác sĩ khuyên bạn nên tiêm nhắc lại ở độ tuổi đó để bảo vệ khỏi bệnh ho gà, bạch hầu và uốn ván.
- Người lớn tuổi: Một số vắc xin phòng bệnh uốn ván và bạch hầu 10 năm cũng bảo vệ khỏi bệnh ho gà. Thuốc chủng ngừa này cũng làm giảm nguy cơ truyền bệnh ho gà cho con bạn.
- Phụ nữ có thai. Các chuyên gia y tế hiện nay khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà khi thai được 27 – 36 tuần. Điều này cũng có thể cung cấp một số bảo vệ cho em bé trong vài tháng đầu đời.
Trên đây là những giới thiệu về bệnh ho gà, nếu còn thắc mắc khác, bạn có thể tư vấn trực tuyến để các chuyên gia Bệnh viện Bảo Ngọc giải đáp các vấn đề sức khỏe liên quan của bạn, bạn cũng có thể gọi điện đến hotline 0982.874.352 để được các chuyên gia Bệnh viện Bảo Ngọc tư vấn tận tình giúp bạn.